Welkom in het fast-fashion tijdperk, een tijdperk waarin je evenveel betaald voor een t-shirt als voor een kilo kipfilet.
Als vele van ons de kleding in onze kast eens zou tellen zou hij of zij zelf schrikken. Maar ik kijk niemand kwaad aan. Het past in onze wereldwijde trend. In de afgelopen 18 jaar is ons koopgedrag gemiddeld met 60% gegroeid. En het aantal keren dat we een artikel dragen met de helfpt afgenomen.
De gevolgen zijn schrijnend.
Hoe is het zover gekomen?
Rond 1980 kwamen de eerste echte confectie industrie op gang. De economie groeide waardoor de consument meer te besteden had. Vrouwen gingen werken en hadden minder tijd om zelf naald en draad in de handen te pakken.
Dat de confectie zo goedkoop aangeboden kon worden had te maken met de globalisering. Weverijen gingen hier dicht ( denk aan Teska in Kerkrade, Ducon, Eindhoven en nog vele anderen) en de productie werd verschoven naar lage lonen landen, te denken aan China, Thailand. Voortaan kon je er voor een habbekrats volgens de trends bij lopen. Het succes van de grote bedrijven zoals H&M, Zara was de snelheid. Waar een bedrijf 40-50 weken nodig had om een kledingstuk van tekentafel tot winkel rek nodig had, konden deze dat begin jaren 90 in 20weken! Omdat de rest niet achter kon blijven ( concurrentie) voerde iedereen de snelheid op en begon het tempo gekke vormen aan te nemen. Iedere twee weken nieuwe items in de winkels! . Door de snel wisselende collectie kwamen klanten sneller terug. Dit werd ingehaald door de reusachtige Primarkt. Een kar vullen met prijzen van 1euro voor een shirt , 4 euro voor schoentjes….( Waarom was Primarkt zo hip? Kleding die je na twee keer dragen weg kon gooien?? En het gekke is zonder reclame… nou wel door Youtube… enorm veel vloggers met scherpe schreeuwen als Cheap, ‘cute,’awesome…)
En daar zitten we dan.. in het fast fashion tijdperk….. een opgefokte turbo industrie…. Samengevat; we zijn meer gaan kopen voor minder geld! Kleding is bijna een wegwerp product.
Wie de grote winnaars zijn is duidelijk; de eigenaar van H&M . de Spaanse eigenaar van Zara met een vermogen van 71 miljard .. behoord tot 1 van de drie rijkste van de wereld…
De verliezers, ja dat weten we ook….dat was begin jaren 90 al duidelijk… door alle berichten van de erbarmelijke omstandigheden waaronder kleding arbeiders in China, Indonesie en India werken. Werkweken van 70 uur, kinderen van nog geen 10 jaar die in een naaiatelier werken. Fabrieken waar honderden mensen om het leven kwamen door brand, waar labels werden gevonden van merken als H&M, C&A, Primark , Zara… Toch lijkt het ons weinig te schelen.
Na het zien van de “the true cost” een paar jaar geleden, heb ik de definitieve omslag gekregen. Na Jaren in de kleding branche gewerkt wist ik wel het een en ander. Maar na het zien van deze documentaire was het mode- sprookje voor mij meteen over. Daar stond ik dan op school met mijn biologisch appeltje voor de kinderen…
De verwoestende impact op mens en milieu.
De mode industrie is op olie na de meest vervuilende industrie ter wereld. 25% vh pesticide gebruik, 10% van het broeikast effect en 20% van de industriële watervervuiling.. dit zegt jullie misschien niet veel maar omgerekend. Is oa 20.000 liter water nodig om een kilo! Katoen te maken.( H&M bijv maakt 600 miljoen kleding stukken per jaar! En dat is maar een deel van alle kleding die geproduceerd word.)
Even kort uitgelegd;
1 t shirt 250 gram- 2500 liter water nodig ( welk merk dan ook) en 150 gram landbouwgif.
Bio katoen – 500 liter en 0 gram landbouw gif
een jeans: dan is 800 gram katoen nodig- gelijk aan 8000 liter water wat vervuild is.
En dan nog eens de chemische filter over de kleding (na de productie) heen word gespoten, zodat er onderweg naar ons winkeltje geen diertjes of andere bacteriën zich in kunnen nestelen.
Polyester en katoen zijn de slechtste materialen om kleding van te maken.
We hebben maar 1 wereld en er is geen plan B!
Ook vergeten we hoeveel water onttrokken word aan de bodem voor het groeien voor katoen. Deze water verslindende gewassen zorgen voor de droogte in vele landen. Want de oogst moet sneller en sneller, want er moet veel katoen geproduceerd worden zodat wij morgen weer wat nieuws kunnen scoren. De grond laten rusten is er helaas niet bij. Biologische katoen wordt zonder chemische middelen gekweekt, groeit daardoor langzamer en de bodem heeft zijn rust nodig. Voor de katoen boeren betekend dit minder inkomsten, maar is wel minder schadelijk, ook voor hun gezondheid. Hun handen en ogen komen niet meet direct in aanraking met chemie. Van alle katoen is maar 1% biologisch omgerekend. Knap dat alle grote ketens tegenwoordig zoveel biokatoenen kleding in hun schappen hebben liggen ( Een gewone katoen boer moet zijn grond 3-5 jaar vrij hebben van pesticiden ed voordat ze biokatoen mogen verkopen. Dit is een enorme stap voor hen omdat ze inkomsten missen. *) Ik heb beelden gezien dat katoen boeren veel zelfmoord plegen omdat ze ziek zijn. Ze lopen dan de plantage op en drinken nemen meerdere slokken chemische bestrijdingsmiddelen. Heel heftig.
Bij organische kleding wordt ook gebruikt gemaakt van verf dat niet giftig is. Dus zonder heftige materialen zoals chroom, zware metalen, en alle andere moeilijke thermen – alles wat je niet in je keukenkastje zou willen hebben staan, maar we willen het schijnbaar wel op onze huid dragen. Ik zelf ben in 2015 ziek geworden. Mijn organen functioneerden niet meer. Op zoek naar de oorzaak kwam ik op zware metaalvergiftiging uit. Ik heb pech gehad, maar sindsdien probeer ik dus op welke manier dan ook dit zoveel mogelijk te vermijden.
Verder wordt er gelet op de juiste verwerking van het afvalwater. Knowlegde en Kuyichi ( Floortje Dessing heeft dit label onder haar hoede genomen sinds een paar jaar) zijn mijn favoriete merken. Alle producten zijn met volledig bewust zijn geproduceerd., met minimale impact op de natuur en mens. Ook zijn er tegenwoordig al veel nieuwe materialen, te denken aan lycocell, zacht en natuurlijk en weinig water verbruik. Plastic flesjes die gerecycled worden- ( ook daar is natuurlijk ook weer wat over te zeggen, plastic deeltjes die weer in het water terecht komen met wassen).Bamboe, hennep zijn alternatieven. Hebben minder water nodig maar er is veel energie en chemicaliën nodig om hier textiel van te maken. Op dit moment is chemisch recyclen echter duurder dan wanneer je
het materiaal uit aardolie wint. Wil de consument dit betalen? ( voorbeeld tas)
Nadeel is dat stof van geryclede materialen sneller kapot gaat. Omdat de vezels al beschadigd zijn.
– bio plastic; suikerriet en zetmeelproducten: zijn ze mee bezig.
- Paddestoelenleer. Bioligisch afbreekbaar. Maar tot nu toe nog niet geschikt om op te lopen.
- Annanas etc , allemaal nog niet echt bruikbaar om kleding echt mee te maken.
Dan is er uiteraard recyclen van materialen; dit vergt echter ook veel chemische behandelingen. 63% van alle textiel is ongeveer synthetisch. Een deel daarvan is recyclebaar, maar de rest wordt uiteindelijk verbrand en komt co2 vrij.
Dus de enige echte goede optie is toch consuminderen.. Ik sta daar echt voor! En gewoon weer dingen repareren en niet meteen een nieuwe jas kopen als de rits stuk is. ( zo creëren we ook weer werk voor de vakmensen)
Ik weet niet of iemand “Genaaid” heeft gekeken, ten tijde van dit programma op tegenlicht. Daar was in jip en janneke taal alles duidelijk te zien hoe erg het is. Ook “the True Cost´ gepresenteerd door Stella Mccartney is een echte eye opener.
Daar benadrukken ze ook wat met al die overschotten van overproductie gedaan wordt, beelden met bergen, vuilnisbelten vol stof. In die landen wordt dit open air verbrand ( ze hebben geen verbrandings ovens) _ gevolg er komen heeel veel giftige stoffen weer vrij van alle chemicalien die erin verwerkt zitten. Mensen in die omgeving worden ziek, gehandicapte kinderen etc. En wij hier in de Westerse wereld weer geld doneren aan de arme mensen in die landen voor medicijnen. Vervolgens lopen wij weer met een zak vol kleding naar de kleding container voor mensen in Afrika. Daar waar door overschot echt niemand meer naakt hoeft rond te lopen want buiten jij en ik, brengt ook de rest van de wereld naar de kleding container. Zieke wereld.
We gebruiken groene energie, hybride auto’s worden populairder ( ja daar is ook wel weer een verhaal over😉), we eten biologisch. Maar hoe duurzaam is jouw garderobe?
Vandaar dat we echt weer betere kleding moeten kopen en langer dragen. Minder gevoelig moeten zijn voor de laatste trends. Investeer in Goede basics van duurzame materialen. En die zijn er! Met ontzettend mooie pasvormen een geweldige kwaliteiten, die meerdere jaren meegaan. Want eerlijk is eerlijk we doen steeds hetzelfde ( lievelings) item aan uit onze kast. Dus hebben we echt steeds weer wat nieuws nodig.
Als laatste …de kleding van de toekomst. Ja ik hoop persoonlijk dat ik dit niet mee hoef te maken, want ik hou toch echt te veel van stofjes voelen. Wat wel met deze technologie mogelijk is dat samples en ontwerpen hierdoor vervangen worden. Want voordat een item goedgekeurd is na ontwerp word het zeker een paar keer opnieuw gemaakt en voor alle showrooms geproduceerd zodat ik als inkoper ze kan zien voordat ik ze koop.